Với 31 ý kiến
phát biểu, chưa bao giờ đại biểu Quốc hội
lại có
vẻ “chia rẽ”
như khi thảo luận tại hội trường về dự án đường sắt
cao
tốc
Bắc-Nam ngày 8-6. Không khí thảo
luận căng thẳng đến mức ĐB
Nguyễn
Bá Thanh (Đà Nẵng) phải “can gián”:
“Chúng ta cần hết sức
bình
tĩnh để lắng nghe ý kiến của nhau. Không khéo
chúng ta thảo
luận,
ông nào tán thành thì coi như chỉ số IQ cao, ông
không tán
thành
coi như chỉ số IQ thấp, đâm ra không hay”.Số ý kiến ủng hộ dự án đường sắt cao tốc (ĐSCT)
Hà
Nội-TP.HCM ngang với số ý kiến phản đối và thường rơi vào các đại
biểu
nơi có ĐSCT đi qua hoặc được Tổng Công ty Đường sắt mời đi
tham
quan
đường sắt các nước… Lạc quan… tếuĐứng về phía ủng hộ, đại biểu (ĐB) Trần Tiến Cảnh
(Hà
Nam) dõng dạc: “Những nơi có chỉ số IQ cao thì nơi đó có ĐSCT
như
Nhật
Bản, Trung Quốc, Pháp, Đức, Ý, Thụy Điển, Hà Lan, Anh, Hàn
Quốc,
Bỉ...
Brazil, Nga, Indonesia thì đang triển khai. Việt Nam ta
cũng
có chỉ số
IQ cao. Với tinh thần Việt Nam không còn là nước
nghèo,
với quyết tâm
chính trị của cả dân tộc, đề nghị Quốc hội tán
thành
chủ trương xây dựng
dự án trong kỳ họp này”.Cùng chung “bài ca”, ĐB Trần Văn Toàn (Vĩnh
Phúc)
nói
rằng ĐSCT với công nghệ hiện đại sẽ là biểu tượng cho một
nền
kinh tế
phát triển, một xã hội văn minh, Việt Nam cũng nên có
một
công trình như
thế. Đồng thời, cũng hạn chế các phương tiện cá
nhân,
hạn chế tai nạn,
ùn tắc giao thông.
Đại
biểu Trần Tiến Cảnh (Hà Nam) phát biểu tại hội
trường. Ảnh: TTXVNLãng
mạn hơn, ĐB Lương Phan Cừ (Dăk Nông) thì cho
rằng nước ta có bờ
biển
trải dài từ Bắc vào Nam với hơn 3.000 km với khí
hậu ấm áp
quanh
năm, nhất là khu vực miền Trung với nhiều bãi biển xinh
đẹp.
“Chúng
như những nàng tiên đang ngủ mà chưa đánh thức dậy” - ông
Cừ
ví
von và nhận định khi ĐSCT chạy qua 20 tỉnh dọc theo đường biển
miền
Trung, “các nàng tiên” sẽ được đánh thức, kho báu được khai thác.
“Tiềm
năng du lịch sẽ góp phần phát triển một vùng đất khó khăn còn
nghèo
khó và thúc đẩy phát triển ở các vùng trọng điểm kinh tế, xã hội ở
hai
đầu đất nước” - ông Cừ nói.
ĐB Phan Xuân Dũng (Huế) còn lạc
quan
hơn: “Xi măng,
sắt thép đang dư thừa sẽ được dùng hết. Hàng
ngàn
lao động sẽ có việc
làm, không khí sẽ hồ hởi như thời sau giải
phóng
bắt tay làm đường sắt
Bắc-Nam”. ĐB Dũng còn kết thúc bằng câu
hát
hân hoan kể chuyện các chàng
trai, cô gái con cháu Bác Hồ đi mở
đường…
“Tiền
đâu”?Phản bác ý kiến của ĐB
Trần Tiến Cảnh và ĐB
Lương
Phan Cừ, GS Nguyễn Minh Thuyết nói: “Nếu
nói các nơi có
ĐSCT đều có chỉ
số IQ cao thì tôi xin nói thật với
Quốc hội là
chỉ số IQ của tôi hơi
thấp, cho nên chắc chắn tôi không
tán
thành dự án này. Còn ví von dự án
ĐSCT này sẽ “đánh thức nàng
tiên
ngủ trong rừng”, tôi thấy rất lãng mạn.
Nhưng tôi rất hồi hộp
xem
câu đầu tiên mà nàng tiên lúc mở mắt ra nói
gì. Chắc nàng sẽ
hỏi:
“Anh ơi, tiền đâu?”. Như thế rất nguy hiểm”.
Theo ông
Thuyết,
trong tờ trình Chính phủ cho rằng
tuyến đường quốc lộ 1 nâng
cấp chủ yếu phục vụ vận tải nội vùng. Nhưng
thực tế đây là tuyến
quan
trọng, là xương sống của đất nước nên nếu chỉ
phát triển phục
vụ
cho vận tải nội vùng thì rõ ràng có vấn đề...
Trong khi đó, ĐB
Sùng Thị Chư (Yên Bái) lại đề nghị
cả kỳ họp này và cả nhiệm kỳ
Quốc
hội khóa XII chưa nên quyết định chủ
trương đầu tư dự án này.
Lý
do là mới chỉ có 11 nước trên thế giới làm
ĐSCT. Đa phần các nước
làm từ 95 đến 417 km trong khi Việt Nam nghèo
nhưng “dám chơi” đến
1.750
km. Như thế là “mang về một công trình quá
đắt và gây gánh
nặng
cho đời con cháu mai sau sẽ phải trả”.
Cùng chung nỗi lo về
vốn,
ĐB Nguyễn Văn Thuận (Quảng
Nam) cho rằng muốn làm thì phải đi
vay
từ Nhật Bản, từ WB, ADB... Trong
khi cả WB và ADB đã từng cảnh
báo
Việt Nam “chớ leo cao ngã đau”. Đáng
chú ý là năm 2006, khi ta
đặt
vấn đề xây dựng ĐSCT thì thủ tướng Nhật
khi ấy là ông Abe không
ủng
hộ. Bây giờ họ muốn xuất khẩu công nghệ thì
lại ủng hộ. “Nói
thật,
khi tính toán trong các dự án chúng ta nói rất
hay nhưng thực
tế
không phải vậy. Như đường Hồ Chí Minh, không ít ĐB
Quốc hội đã
nghe
rằng sau khi hoàn thành dự án này thì đường sá tấp nập,
xe cộ
đông
vui lắm. Nhưng hiện nay thì sao?” - ông Thuận đặt câu hỏi.
Ông
Thuận đề nghị dừng lại dự án này, đồng thời tập
trung nguồn lực
giải
quyết một cách triệt để vấn nạn giao thông ở Hà Nội
và TP.HCM,
giải
quyết bằng được đường bộ cao tốc Bắc-Nam, thậm chí xây
dựng
đường
trên cao để tránh mùa mưa lũ ở miền Trung, cải tạo đường sắt
khổ
đôi 1,45 m chạy tới 200 km/giờ. “Tôi nghĩ đó là món quà rất quý dành
cho thế hệ sau” - ông nói.
Ủng
hộ cũng mâu
thuẫn
Trong số các ý kiến
ủng hộ
thì cũng có khá nhiều
quan điểm khác nhau về việc lựa chọn các
đoạn
tuyến xây dựng. ĐB
Lê Văn Cuông (Thanh Hóa) đề nghị chỉ nên tập
trung
xây dựng thí
điểm một đoạn ngắn khoảng 150 km (Hà Nội-Thanh Hóa)
theo
hình
thức cuốn chiếu, sau đó tổng kết rút kinh nghiệm rồi mới tiến
hành
đoạn tiếp theo. Trong khi đó, ĐB Trần Du Lịch (TP.HCM) đề nghị làm
trước
đoạn TP.HCM-Nha Trang. Có ý kiến lại đề nghị nên làm thêm ĐSCT Cần
Thơ-TP.HCM.
ĐB Đặng Như Lợi (Cà Mau) cho rằng nên làm thử đoạn Hà
Nội-Hải
Phòng…
Thực trạng trên
khiến ĐB Vũ
Hoàng Hà (Bình Định) bức xúc: ĐB Thanh Hóa thì đề xuất làm
Hà
Nội-Thanh
Hóa, ĐB Đà Nẵng thì nói ĐSCT phải qua Đà Nẵng… Ông Hà đưa
ra
quan điểm của mình là “trước mắt làm đoạn từ TP.HCM đến Nha Trang”. |
Thẩm định không khách
quan
ĐB Nguyễn Minh Thuyết:
Đọc tờ trình của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) thì tôi mới vỡ lẽ là
hóa ra toàn bộ thành viên của hội đồng thẩm định nhà nước không có bất
kỳ
một chuyên gia nào về đường sắt! Trong hội đồng thẩm định ấy thì bộ
trưởng
Bộ KH&ĐT làm chủ tịch, thứ trưởng Bộ KH&ĐT là thành viên,
thứ
trưởng Bộ GTVT là thành viên - hai cơ quan trình dự án là chủ tịch
và
thành viên của hội đồng. Như thế tôi không hiểu có giống trường hợp
nghiên
cứu sinh lại trong thành viên hội đồng chấm luận án hay không,
làm
sao
đảm bảo khách quan được.
Trong hội đồng thẩm
định cấp nhà nước có hai đại diện
là
hai ủy ban của Quốc hội, trong đó
có đồng chí chủ trì thẩm tra dự
án này của Quốc hội. Bây giờ ông chủ trì
thẩm tra đã bỏ phiếu thống
nhất trong hội đồng thẩm định cấp nhà nước
thì làm sao Quốc hội còn
khách quan được nữa.
Ai dám nói không
có tham nhũng?
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp
luật
Nguyễn Văn Thuận: Tình trạng tham nhũng, lãng phí ở đất nước
chúng
ta đang là một vấn nạn. Có ai dám khẳng định rằng trong dự án này
không
có tham nhũng, lãng phí? Và nếu có thì bao nhiêu % trên 56 tỉ USD
này
rơi vào tình trạng tham nhũng, lãng phí, chúng ta có tính được chưa,
có quyết được với Quốc hội không?
Tôi suy nghĩ mãi vì
sao đất nước
chúng
ta trong nhiều chục năm nay đang có rất nhiều vấn đề
nhưng
chưa
khi nào Chính phủ trình ra Quốc hội.
Vì sao các dự án
kinh tế luôn được
trình gấp, nay trình, mai quyết trong khi các dự án
giáo dục thì ì
ạch,
phải chăng vì không “sinh lời”?
Làm càng sớm
càng tốt
Bộ trưởng GTVT Hồ
Nghĩa
Dũng: Với đặc điểm của một đất nước trải dài, mật độ dân số
cao,
trong đó 85% dân số phân bổ ở hai đầu Bắc-Nam, đóng góp trên 90%
GDP
cả nước, nhu cầu đi lại của hành khách đến năm 2025 đòi hỏi phải có
loại
hình vận tải mới, khối lượng vận tải lớn, an toàn và tốc độ cao.
Theo nghiên cứu của
VITRANSS 2,
đến
năm 2030 nếu không có đường sắt cao tốc thì tổng năng
lực của
các
loại phương thức vận tải trên hành lang Bắc-Nam chỉ đạt
khoảng
138
triệu khách/năm (gồm cả đường ôtô cao tốc, đường sắt khổ
hẹp…).
Trong
khi đó, nhu cầu đi lại là 195 triệu hành khách/năm, vượt
năng
lực
của các loại hình vận tải 57 triệu hành khách/năm. Rất mong
Quốc
hội cho đầu tư sớm dự án này lúc nào tốt lúc đấy. |
VĂN
Fri Nov 28, 2014 1:32 pm
Tiêu đề: Làm đường sắt cao tốc vì chỉ số IQ cao?!
